Συναίσθημα: η μόνη αλήθεια

Συναίσθημα: η μόνη αλήθεια

Γράφει ο Μάνθος Μυριούνης*

Ο όρος «συναισθηματική νοημοσύνη» αναφέρεται στην ικανότητα αναγνώρισης, κατανόησης αλλά και του αποτελεσματικου χειρισμού των συναισθημάτων που καθημερινά βιώνουμε σαν άνθρωποι. Η ποιότητά μας όμως προκύπτει από εναν άλλο ορισμό, αυτόν της «ενσυναίσθησης», δηλαδή το κατά πόσο μπορούμε να αισθανθούμε, να αντιληφθούμε και αν μπορούμε να νιώσουμε τα συναισθήματα των άλλων, των συνανθρώπων μας!

Οι συναισθηματικές ανάγκες του ανθρώπου είναι το ίδιο κι εξίσου σημαντικές με όλες τις άλλες ανάγκες του και η μη ικανοποίηση τους μπορεί να έχει πολλές και σοβαρές συνέπειες, άσχημες αλλά και καθηλωτικές για την αναπτυξιακή πρόοδο και πνευματική υγεία και του ίδιου, αλλά και να επιφέρει πλήθος δυσχερειών στο περιβάλλον μέσα στο οποίο ζει και υπάρχει. Όλες οι σχετικές μέχρι σήμερα μελέτες και έρευνες πάνω σε αυτή τη θεματική καταλήγουν όλες στα ίδια συμπεράσματα που συνοψίζονται στη χαρακτηριστική φράση:

“Τα συναισθήματα είναι για τον άνθρωπο ό,τι είναι και ο ήλιος για τα φυτά!

Αν θελήσουμε να δώσουμε μια πιο σαφή περιγραφή για τα συναισθήματα μπορούμε να αναφέρουμε ότι αυτά είναι η συνολική πληροφορία, η πληροφορία η οποία ενθυλακωνεται εντός μας και εν τέλει αποτελεί το γινόμενο που προκύπτει για τον βαθμό προσαρμογής μας με το περιβάλλον!

Η αμέσως επόμενη αναφορά που έρχεται στις σκέψεις των περισσότερων από εμάς είναι η διαδεδομένη και εύκολα αντιληπτή δυσκολία πολλών συνανθρώπων μας να εκφραστούν συναισθηματικά, αλλά και όταν το κάνουν αυτό, να γίνεται και να συνοδεύεται υπό το φόβο του κακόβολου σχολιασμού και του μαθημένου αποσυναισθηματισμού -λες και κάνουν κάτι κακό όταν διατυπώνουν πιο ανοιχτά κάτι που αισθάνονται- που εκπροσωπευε τον εαυτό τους. Κι αυτό επειδή τους είχε επιβληθεί σαν θέσφατο ότι είναι κατώτερη πράξη ή πράξη δειλίας, αδυναμίας συνοδευόμενη κι εμπουτιζομενη με εμφυλα στερεότυπα το να είσαι αυτοαναφορικός με τα συναισθήματά σου. Το αντίθετο βέβαια συμβαίνει.

Είναι ύψιστη ψυχική γενναιότητα!!! 

Είμαι από αυτούς που υποστηρίζουν ότι “η απουσία βίωσης και έκφρασης συναισθημάτων, θετικών και αρνητικών, στην καθημερινή ζωή αποτελεί τη μοναδική μορφή αναπηρίας”. Η ενδοσκοπική ανυπαρξία, η αδράνεια και η παντελής απουσία αντίδρασης περιγράφουν περισσότερο ένα αποκρουστικά ουδέτερο και νοητικά καθηλωμένο ον, παρά έναν άνθρωπο που ζει, κινείται και αλληλεπιδρά σ’ ένα περιβάλλον που συνεχώς σε προκαλεί να αντιδράσεις, να συμφιλιωθείς, να συμφωνήσεις και εν τέλει να συνδιαλαγείς και να αλληλεπιδράσεις μαζί του! Το να είναι κανείς άβουλος και άοσμος συναισθηματικά είναι κάτι που τρομάζει και ταυτόχρονα λυπεί, μιας και απαντιέται δυστυχώς σε πλήθος συνανθρώπων μας.

 Για τις ευεργεσίες και τις ζωογόνες επιπτώσεις των συναισθημάτων στον άνθρωπο μπορεί, εκτός από τον ίδιο, να αποφανθεί και ολόκληρη η φύση που υπάρχει γύρω μας και που «συναισθηματίζει» κι αναπαριστά τον εαυτό της μέσα από τα απίθανα χρώματά της, τα περίεργα σχήματα των δέντρων και των πουλιών της, τους ήχους των νερών της και την πολυποίκιλη ύπαρξη όλων των ζωντανών που φιλοξενεί! Ας έχουμε υπόψιν μας ότι όλα ξεκινούν και κατακτούν ορθή και έγκυρη μορφή μέσα μας.

 Η επίγνωση, η ενσυναίσθηση, η αναγνώριση και η κατανόηση των συναισθημάτων του διπλανού μας συνάμα με τήν δική μας αυτογνωσία και την ταυτόχρονη συνδιαλλαγή και ζύμωση των συναισθημάτων μέσα μας αποτελούν τη βάση και την ωρίμανση για την εγγύτητα στις ψυχές των ανθρώπων και μαλιστα σε δεδομένο χωροχρόνο, αυτόν της Ελλάδας του 2020, που καθιστά τα παραπάνω πιο απαραίτητα από ποτέ. Προφανώς η αντιληπτικότητα στα συναισθήματα μοιάζει σαν την ύψιστη μορφή ευφυΐας σήμερα, μιας και η στυγνή ατομικότητα και η αυστηρή πλην ανούσια ιδιωτεία, συναισθηματική ή και άλλη, ήταν σαφέστατα ένας πρόδρομος παράγοντας που οι κοινωνίες μας ξέπεσαν ηθικά και πολιτισμικά και κατόπιν και οικονομικά!

 Το να κατανοείς και να συμπάσχεις με τα συναισθήματα του συνανθρώπου σου σε κάνει αναμφισβήτητα καλύτερο άνθρωπο και σου δίνει τη δυνατότητα και την ευκαιρία να δραπετεύεις από τον μίζερο τρόπο ζωής, της άχαρης συναισθηματικής ιδιώτευσης με τον αυτιστικό τρόπο ζωής των μεγαλουπόλεων, κατακτώντας έτσι τον τίτλο του αλληλέγγυο, του αλτρουιστη και εν τέλει ενεργού πολίτη. Εμείς οι άνθρωποι με τις θετικές και τις αρνητικές μας πλευρές, θέλουμε να ενισχύουμε την ανταλλαγή των συναισθημάτων με τους διπλανούς μας, να επιδιώκουμε την κατανόηση αυτών και όταν δυσκολευόμαστε με κάποια από αυτά να προσπαθούμε να καταλάβουμε και να συναισθανθούμε τις δυσκολίες και τις λύπες των άλλων αλλά και να χαρούμε με τις χαρές τους. 

Εξάλλου η θυμοσοφη διάθεση του λαού μας ρητά μας προτρεπει:

 “Τη χαρά να την επικοινωνούμε κάνοντας την διπλή και τη λύπη την κόβουμε στη μέση όταν έχουμε την δύναμη να την μοιραστουμε.” 

*Ψυχολόγος – ψυχοθεραπευτής, συνεργάτης της therapy today

  

Προτεινόμενη Βιβλιογραφία:

 Bradberry, Travis & Greaves, Jean (2006). Συναισθηματική Νοημοσύνη: Το απλό βιβλίο. Αθήνα: Κριτική.

Goleman, Daniel (1998). Η Συναισθηματική Νοημοσύνη: Γιατί το EQ είναι πιο σημαντικό από το IQ. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.

Goleman, Daniel (1999). Η Συναισθηματική Νοημοσύνη στο χώρο της εργασίας. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.

Goleman Daniel, Boyatzis Richard & McKee Annie (2002). Ο Νέος Ηγέτης: Η δύναμη της συναισθηματικής νοημοσύνης στη διοίκηση οργανισμών. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.

Gottman, John (2000). Η Συναισθηματική Νοημοσύνη των παιδιών. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.

Καφέτσιος, Κωνσταντίνος (2005). Δεσμός, συναίσθημα και διαπροσωπικές σχέσεις. Αθήνα: Τυπωθήτω

Παππά, Βασιλική (2013). Η Λογική των συναισθημάτων: Συναισθηματική Ανάπτυξη και Συναισθηματική Νοημοσύνη. Αθήνα: Οκτώ.

Facebook
Twitter
LinkedIn

Αφήστε ένα Σχόλιο

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Scroll to Top