Του Μάνθου Μυριούνη*
ΔΕΧΟΜΑΣΤΕ ΤΟΣΗ ΑΓΑΠΗ… ΟΣΗ ΝΙΩΘΟΥΜΕ ΜΕΣΑ ΜΑΣ…
Πόσες φορές έχει τύχει σε μας αλλά και σε παρέες μας να αναρωτιόμαστε σχετικά με την αμοιβαία προσφορά της αγάπης.
Και κατά πόσο είναι ανισοβαρές το ενδιαφέρον και ισάξιας έντασης η υποστήριξη που δίνουμε ή που παίρνουμε από κάποιον…
Που πιθανά δεν μας δείχνει με την ίδια ζέση τα συναισθήματά του…
Αν και μέτρο δεν υφίσταται σε τέτοιες σχέσεις δυνατών και θερμών συναισθημάτων.
Ούτε είναι θεμιτό να τοποθετούμε τα συναισθήματα σε ζυγαριά.
Ερωτήματα του τύπου: ”είμαστε άξιοι για την αγάπη των άλλων” ή “παίρνουμε τόση αγάπη όση δίνουμε” είναι αρκετά συνηθισμένα σε σχέσεις είτε φιλικές, είτε συντροφικές κι ερωτικές.
Η εμπειρία αλλά και τα ερευνητικά δεδομένα μας φανερώνουν πως για το μεγαλύτερο κομμάτι των σχέσεων μεταξύ των ανθρώπων σε αυτή την διαδικασία διεκδίκησης και στο συναισθηματικό αλισβερίσι μιας ισορροπημένης δοτικότητας, άλλοτε μεταξύ φίλων κι άλλοτε μεταξύ ερωτικών συντρόφων μόνο εύκολη, αμφίπλευρα κατανοήσιμη και ανεμπόδιστη δεν υφίσταται!
Τουναντίον είναι γεμάτη αμφιβολίες κι όχι μόνο αυτό αλλά συνοδεύονται από πλήθος αίολων κι ανυπόστατων υποθέσεων, που λέγονται προκειμένου να βρεθεί μια λογικοφανής εξήγηση που θα δικαιολογεί την απουσία της.
Μία σειρά από απαξιωτικές εκφράσεις και κατηγορίες για τον άνθρωπο του οποίου τα συναισθήματα και την αγάπη διεκδικούμε κι αξιώνουμε την πίστη του μοιάζουν παράταιρες.
Την λογαριάζουμε σαν ανεπαρκή σύμφωνα με κείνη που εμείς προσφέρουμε.
Ζητάμε να μας αποδείξει κατά πόσο είναι ισοδύναμη και θερμή η αγάπη, η φιλία και η εγγύτητα από μέρους του.
Ταυτόχρονα διατρανώνουμε την αλήθεια αυτών των συναισθημάτων από μέρους μας δηλώνοντας με έμφαση το ηθικό μας πλεονέκτημα και αμφισβητούμε αν πράγματι υφίστανται εν τοις πράγμασι κι από το άλλο μέρος.
Από τον/την σύντροφό μας, τον και την φίλη μας.
Προκρίνουμε τον εαυτό μας σαν τον αδικημένο και σαν αυτόν που πάντα έχει τις καλύτερες προθέσεις.
Και που εν τέλει αδικείται που δεν βρίσκει την αντίστοιχη συμπεριφορά…
Πόσο άστοχο;
Και τι μεγάλη πλάνη…
Σε πάμπολλες περιπτώσεις οδηγεί σε παρεξηγήσεις, φιλονικίες, διαστρεβλωμένες ιδέες.
Χαλάει φιλίες, καταστρέφει πολύτιμες σχέσεις.
Φέρει μαζί και στεναχώριες και λανθασμένες αξιολογήσεις.
Που με την σειρά τους σέρνουν μαζί τους κι ένα σωρό από υποψίες, από θεωρίες και συνομωσίες, αυθαίρετες ερμηνείες που καταληκτικά αργά ή γρήγορα θα μας οδηγήσουν να ενστερνιστούμε τον αυτολυτρωτικό και πάντα συμπαθητικό ρόλο του καλού κι αδικημένου…
Που έπεσε θύμα μια κακόπιστης και κακοπροαίρετης συμπεριφοράς!
Στις περιπτώσεις που αναρωτιόμαστε αν μας αγαπούν οι φίλοι μας, οι σύντροφοί μας και γενικότερα άνθρωποι που μας ενδιαφέρουν και σημαίνουν πολλά για εμάς, συνήθως αυτό-υπονομευόμαστε με αμφιβολίες του τύπου «μήπως δίνω πολλά για τους φίλους μου και εκείνοι όχι και τόσα»…
Η αναγνώριση και η αποδοχή της αγάπης αλλά και της αμοιβαιότητας των σχέσεων σε καμία περίπτωση δεν είναι κάτι απλό.
Είναι μια διαδικασία δύσκολη με πολλές αβεβαιότητες που μας φέρνει αντιμέτωπους με μια σειρά ερωτημάτων.
Που έχουν να κάνουν με τα κίνητρά τους και τις προθέσεις τους απέναντί μας…
Όμως σε αυτές τις αμφιβολίες μας έχουμε παραλείψει μια κεφαλαιώδους σημασίας παράμετρο: Το πόσο εμείς οι ίδιοι πιστεύουμε ότι το αξίζουμε.
Αν δηλαδή αγαπάμε τον εαυτό μας και τον θεωρούμε ικανό και επαρκή να εισπράττει και να νιώθει τα όμορφα αυτά συναισθήματα!
Αν αμφιβάλλουμε για τα γνησιότητα των συναισθημάτων που νιώθουν για μας και κείμεθα επιφυλακτικά προς αυτά το πιο πιθανό είναι ότι δεν τρέφουμε αντίστοιχα συναισθήματα για τον εαυτό μας…
Γιατί αν βιώνουμε σε προσωπικό επίπεδο αμφιβολίες αυτοαποδοχής κι αμφισβητούμε την αυταξία μας, κάθε συναισθηματική προσφορά προς το πρόσωπό μας μεταφράζεται εσφαλμένα και διαστρεβλωτικά σαν συμπεριφορά με υποχρέωση ανταπόδοσης.
Είναι φανερό ότι η αγάπη δεν μπορεί να ανθίσει και να μας προσφέρει την θεϊκή της δύναμη κι ούτε να λάμπει στη ζωή μας, χαρίζοντας μας τα αιώνια της καλούδια, αν δεν υπάρχει μέσα μας…. για τον ίδιο τον εαυτό μας!
Θα σιγοσβήνει και θα αναλώνεται κάτω από την σκιά της ανύπαρκτης αυτοαποδοχής μας και θα ψυχορραγεί στους τοίχους της ανύπαρκτης αυτοεκτίμησής μας.
Είναι πραγματικά διαμάντια στην ζωή μας οι άνθρωποι με τους οποίους μας συνδέει μια αμοιβαία αγάπη, φροντίδα και στοργή.
Και είναι λαμπερές οι στιγμές που βρισκόμαστε σε αληθινές και δυνατές φιλίες.
Είναι η περιουσία μας!
Με την προϋπόθεση ότι μπορούμε να την αποδεχτούμε!
Είναι εντυπωσιακό όμως πώς η στοργή που μας προσφέρεται από άλλους μπορεί να μας οδηγήσει σε κρίσης ταυτότητας.
Οσα κι αν είναι τα θετικά μηνύματα θα μας κλωνίσουν μπροστά στο χάσμα της κακής εικόνας που έχουμε για τον εαυτό μας…και η εικόνα που έχουν οι άλλοι για εμάς γκρεμίζεται.
Προάγεται λοιπόν σαν ύψιστης σημασίας ζήτημα το πώς να μπορούμε να νιώθουμε και να εισπράττουμε την αγάπη!
Οι άνθρωποι με χαμηλή αυτοεκτίμηση είναι πιθανότερο να απορρίψουν τις θετικές φιλοφρονήσεις εξαιτίας της κακής τους αυτοαντίληψης και της αρνητικής αυτοεικόνας τους.
Δεν διαθέτουν μια θετική αξιολόγηση για τους εαυτούς τους και τους είναι πολύ πιο οικείο και πιο γνωστό να τον μειώνουν και να μην τον έχουν σε συμπάθεια.
Είναι ξένο γι’ αυτούς το συναίσθημα της αγάπης με όρους υποστήριξης και έτσι με μεγαλύτερη ευκολία τείνουν να πιστεύουν ότι τους εμπαίζουν και υποκρίνονται την αγάπη απέναντί τους.
Και φυσικά θα εφεύρουν σε δεύτερο χρόνο κάποιες υποψίες κάνοντάς τες πραγματικότητα για να δικαιολογήσουν την αυτήν τους την αδυναμία.
*Ψυχοθεραπευτής, συνεργάτης therapy today