Γράφει ο Γιάννης Αγγελής*
Το αιώνιο ερώτημα που ταλανίζει κάθε θεραπευτή και μέσα από αυτό γεννιούνται πολλά υπό- ερωτήματα; Γιατί υπεισέρχομαι σε αυτή τη διαδικασία; Τι αποζητώ τελικά από αυτή την επιλογή επαγγέλματος; Είναι επάγγελμα ή λειτούργημα; Είναι ταξίδι ή προορισμός; Στο συγκεκριμένο ερώτημα και υπο- ερωτήματα, θα προσπαθήσω να απαντήσω, όσο πιο επαρκώς μπορώ. Με τη μόνη διαφορά, είναι πως θα ξεκινήσω αντίστροφα.
Θα αναφερθώ αρχικά στους λόγους, που κατά τη γνώμη μου, δε πρέπει να ακολουθήσει κάποιος ή κάποια το συγκεκριμένο δρόμο.
Μη γίνεις θεραπευτής με πρώτο και κύριο λόγο, την απόκτηση χρημάτων
Αυτό είναι μέγα σφάλμα για πολλούς λόγους. Καταρχάς, αν είσαι προσανατολισμένος μόνο στο οικονομικό ζήτημα, στερείς από τον εαυτό σου, το κομμάτι της συν- δημιουργίας. Τι άλλο εξάλλου είναι η θεραπεία, από μια βαθιά ποιητική πράξη, αναδιαμόρφωσης του εαυτού, μετατρέποντας τον σε κοινωνό του καινούργιου. Επίσης, δε θα έχεις το απαραίτητο κουράγιο, για να το κάνεις πολλά χρόνια. Θα στερέψεις από ενέργεια, σαπίζοντας κάθε μέρα όλο και περισσότερο.
Αυτό δε σημαίνει βέβαια πως δε πρέπει να αμείβεσαι ικανοποιητικά για τις υπηρεσίες σου. Είσαι ένας άνθρωπος που θέλει να ζήσει από την εργασία του, όπως και οι υπόλοιποι.
Μη γίνεις θεραπευτής, για να υιοθετήσεις το ρόλο του σωτήρα. Είναι μια από τις μεγαλύτερες αυταπάτες, που μπορεί να έχει κάποιος. Να πιστεύεις στην σωτηρία και όχι τους σωτήρες. Οι σωτήρες έχουν την ψευδαίσθηση πως μπορούν να σώσουν τους πάντες, αναλαμβάνοντας συνάμα και την ευθύνη των άλλων. Κανείς δε μπορεί να κολυμπήσει αντί για άλλον στο νησί της σωτήριας.
Αυτό που μπορείς να κάνεις σαν θεραπευτής, είναι να του μάθεις το κολύμπι και δυναμώνοντας τον, να πάρει το ρίσκο να κολυμπήσει, που δεν είναι άλλο από το ρίσκο να ζήσει.
Μη γίνεις θεραπευτής για την εξουσία ή την αίγλη
Μη γίνεις θεραπευτής για την εξουσία και θα εξηγήσω ευθύς αμέσως, τι εννοώ. Πρέπει να ξεκαθαρίσω κάτι από την αρχή. Ο ρόλος του θεραπευτή έχει ισχύ. Είναι αφελής όποιος διατείνεται για το αντίθετο. Ένας θεραπευτής είναι κάτω από την ομπρέλα του ειδικού και η κάθε φράση του έχει βαρύτητα, είτε το αξίζει, είτε όχι. Ακόμα ο θεραπευτής ξέρει τα πάντα για το θεραπευόμενο και τις αδυναμίες του, ενώ το αντίθετο δεν ισχύει στον ίδιο βαθμό. Το ζήτημα είναι πως θα διαχειριστεί κάποιος την εξουσία, που έχει.
Υπάρχουν δυο λανθασμένοι τρόποι, με τους οποίους, συνήθως, χρησιμοποιείται. Αν νομίζεις πως δε την έχεις ή αν πιστεύεις πως είναι κάτι στατικό και απόλυτο, που δε μεταβιβάζεται, ούτε μετουσιώνεται σε κάτι διαφορετικό. Η εξουσία στη θεραπευτική σχέση, είναι σαν το πηδάλιο ενός καραβιού. Στην αρχή το έχει εξ ολοκλήρου ο θεραπευτής και με το πέρασμα του χρόνου, το αναλαμβάνει ο θεραπευόμενος, όντας πιο δυναμωμένος σε σχέση με το παρελθόν. Η ουσία της εξουσίας είναι να έχει μια δυναμική εξέλιξη μέσα στο χρόνο.
Μη γίνεις θεραπευτής, επειδή έχεις κουραστεί να διευρευνείς τα τρωτά σου σημεία και θέλεις να κρυφτείς πίσω τον ρόλο του φωστήρα. Μη γίνεις θεραπευτής για την αίγλη του επαγγέλματος και της κοινωνικής ισχύος που το διέπει, θέλοντας να ελκύεις εραστές και ερωμένες.
Να γίνεις θεραπευτής επειδή αγαπάς
Να γίνεις θεραπευτής, επειδή μέσα από αυτό το επάγγελμα, βρίσκεις ένα βαθύτερο νόημα ύπαρξης που ξεπερνάει αστραφτερές ετικέτες. Να γίνεις θεραπευτής, επειδή αγαπάς τους ανθρώπους και πιστεύεις πως έχουν εσωτερικό πλούτο ανεκτίμητης αξίας, που για διάφορους λόγους μένει ανεκμετάλλευτος.
Να ξεκαθαρίσω σε αυτό το σημείο, πως όταν μιλάω για αγάπη, αναφέρομαι στην ενήλικη εκδοχή της. Μια αγάπη που δεν έχει στοιχεία συν εξάρτησης και ιδιοτελών κινήτρων. Μια αγάπη μεστή και ολόκληρη, που σε περιλούζει, όταν βλέπεις τον θεραπευόμενο να προχωράει χωρίς να σε έχει ανάγκη πια. Να γίνεις θεραπευτής, επειδή διακατέχεσαι από μια αδάμαστη περιέργεια για την αλήθεια. Επειδή επιθυμείς να κατανοήσεις αυτό το κόσμο, που κάνει τα απλά σύνθετα και τα σύνθετα απλά, χάνοντας με αυτό τον τρόπο την ουσιώδη συνοχή του.
Να γίνεις θεραπευτής, επειδή επιθυμείς να εμβαθύνεις μέσα σου συνεχώς. Επειδή ξέρεις πως δεν υπάρχουν τέλειοι θεραπευτές, απλά αυτοί που θέλουν να εξελιχθούν εις βάθος και αυτοί που αγαπούν μόνο το τίτλο, μη θέλοντας να πληρώσουν πια το τίμημα της προσωπικής εξέλιξης.
Να γίνεις θεραπευτής, επειδή θεωρείς πως κάθε ομαδική προσπάθεια, που σέβεται τον εαυτό της, οφείλει να στηρίζεται σε υγιείς ατομικότητες.
Να γίνεις θεραπευτής, επειδή σου αρέσει να συγκινείσαι. Δεν είναι τυχαίο που χρησιμοποιώ αυτή τη λέξη. Η ετυμολογία της λέξης προέρχεται από το συν- κινούμαι. Δηλαδή κινείσαι μαζί με κάποιον άλλο. Γιατί το να είσαι θεραπευτής, είναι σαν να είσαι ξεναγός και συνάμα ταξιδευτής, στο πιο όμορφο και απαιτητικό ταξίδι, που δεν είναι άλλο από αυτό της επίγνωσης και της συνειδητότητας.
*Σύμβουλος ψυχικής υγείας – ψυχοθεραπευτής, συνεργάτης therapy today
πρώτη δημοσίευση: psychology.gr